لگن و کارکرد آن
لگن، از ماهیچه‌ها و بافت‌های همبند تشکیل شده است. این بافت‌ها به لگن و به استخوان‌های پایین لگن متصل میشوند. در همه افراد، اندام‌های لگنی شامل مجرای ادرار، مثانه، روده و راست‌روده هستند.
عضلات لگن در انجام عملکردهای روزانه بدن انسان نقش حیاتی دارند. کارکرد این عضلات عبارت‌اند از:
- پشتیبانی از اندام‌های لگنی مانند مثانه، مجرای ادرار، راست‌روده، مقعد، پروستات، رحم، دهانه رحم و روده
- کمک به سلامت عملکردهای جنسی، ازجمله ارگاسم
برخی اختلال‌ها در عملکرد لگن
زمانی که عضلات لگن ضعیف میشوند، دیگر توانایی پشتیبانی کامل از اندام‌های لگن را نخواهند داشت و باعث ایجاد برخی اختلالات در لگن میشوند. این اختلالات شامل موارد زیر هستند:
- بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع
- مثانه بیش‌فعال (تکرر ادرار)
- افتادگی اندام‌های لگنی
علل اختلال‌های لگن
علل اختلال در عملکرد لگن عبارت‌اند از:
- یائسگی
- جراحی
- حمل مکرر وزنه‌های سنگین
- نشستن‌های طولانی‌مدت
- بارداری و زایمان
فیزیوتراپی لگن چیست؟
فیزیوتراپی لگن، شاخه تخصصی از فیزیوتراپی است که شامل ارزیابی و درمان عضلات داخلی و خارجی لگن می‌شود. این عضلات بین استخوان‌های لگن و ساکروم (یکی از استخوان‌های تشکیل‌دهنده لگن خاصره) قرار دارند و از اندام‌های لگنی ازجمله مثانه، روده بزرگ و رحم نگهداری میکنند.
حتما بخوانید: مزایای فیزیوتراپی در منزل
چه زمانی باید به پزشک متخصص برای فیزیوتراپی لگن مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده علائم زیر باید به متخصص مراجعه کنید:
- نشت ادرار یا مدفوع
- مشکلات مربوط به اجابت مزاج
- احساس فشار یا ناراحتی در لگن
- مشاهده یا احساس برآمدگی در واژن یا مقعد
- درد هنگام ادرار کردن
- بی‌اختیاری
- مشکل در تخلیه کامل مثانه یا روده
فواید فیزیوتراپی لگن
فواید فیزیوتراپی لگن عبارت‌اند از:
- کمک به کنترل مثانه و روده
- بهبود کیفیت زندگی فرد
- کاهش شدت علائمی مانند نشت و بی‌اختیاری ادرار
- کاهش فشار وارده بر لگن و کمر
- داشتن رابطه جنسی بهتر
- بهبود مشکلات در اِنزال مردان
آیا فیزیوتراپی لگن دردناک است؟
هدف از فیزیوتراپی در منزل، بهبود علائم بیماری است. در جلسات فیزیوتراپی در منزل، از تکنیک‌هایی برای تسکین علائم شما استفاده میشوند که احتمالاً ناراحتی خفیفی ایجاد کنند، اما دردناک نیستند. همین اصول برای تمرین‌های خانگی و روش‌هایی که فیزیوتراپ به شما آموزش می‌دهد نیز صدق میکنند. شاید در حین انجام این تمرین‌ها ناراحتی خفیفی ایجاد شود، اما نباید بعد از آن‌ها احساس درد کنید.
تمرین‌های فیزیوتراپی لگن در منزل
ورزش‌هایی که برای فیزیوتراپی لگن در منزل پیشنهاد میشوند به شرح ذیل هستند:
کشش عضلات لگن
به کمر دراز بکشید. درحالی‌که زانوهای خود را خم کرده و کف پاها را روی زمین قرار داده‌اید، زانوها را به سمت شکم جمع کنید. دستان خود را پشت هر دو زانو حلقه کنید و سپس آن‌ها را به سمت سینه خود بکشید. 30 ثانیه نگه دارید و دو بار دیگر این حرکت را تکرار کنید.
کشش عضلات ران
مانند شکل بنشینید و یک پای خود را خم کرده و به حالت ضربدری، بر روی پای دیگر خود بگذارید. زانوی خم‌شده خود را با دست مخالف به سمت شانه بکشید. کمر خود را صاف نگه دارید. باید کشش را در پشت ران و باسن خود احساس کنید. 30 ثانیه پای خود را در همین حالت نگه دارید و 3 بار دیگر تکرار کنید. این کشش را 3-4 بار در روز برای هر دو پا انجام دهید.
حتما بخوانید: فیزیوتراپی پا در منزل
کشش عضلات باسن
به کمر دراز بکشید و کف پاهای خود را به زمین بچسبانید. سپس، یک پا را بلند کنید و بر روی پای مخالف بگذارید. بازوی خود را مانند شکل دور ران پایی که روی زمین است، حلقه کنید و ران خود را به سمت شکم فشار دهید. در این تمرین باید کشش را در باسن خود احساس کنید. 30 ثانیه پای خود را در همین حالت نگه دارید و 2 بار دیگر آن را تکرار کنید. این تمرین را باید در هر دو پا انجام دهید.
کشش عضلات لگن در حالت سجده
مطابق شکل، در حالت سجده قرار بگیرید. کمر خود را به سمت پاهای خود فشار دهید. سر خود را به زمین نزدیک کنید و دست‌ها را به سمت جلو بکشید. دستان خود را روی زمین نگه دارید و نفس عمیق بکشید تا عضلات لگن کشیده شوند. این کشش را 2-3 دقیقه انجام دهید.
کشش عضلات کل پا
مانند شکل، روی یک میز یا یک تخت درحالی‌که پاهایتان آویزان هستند دراز بکشید. دستان خود را پشت یکی از زانوها قرار دهید و آن را به سمت سینه خود بیاورید. پای مخالف را آویزان نگه دارید و به سمت زمین بکشید. کشش را 30 ثانیه نگه دارید و 2 بار دیگر تکرار کنید. این تمرین را برای هر دو پا انجام دهید.
کشش عضلات زانو
بایستید و پاها را صاف کنید. یکی از پاها را خم کنید و دستان خود را روی ران آن پا بگذارید. سپس پای خود را بیشتر خم کنید و وزن را روی ساق پای خم‌شده بیندازید. در قسمت داخلی ران پای خم‌شده احساس کشیدگی خواهید کرد. پای خود را تقریباً 30 ثانیه در این حالت نگه دارید و 2 بار دیگر تکرار کنید. این کشش را روی هر دو پا انجام دهید.
تمرین‌های تنفسی دیافراگمی
به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید و هر دو دست را بالای شکم خود قرار دهید. به‌آرامی از بینی دم بگیرید و بعد از چند ثانیه، از دهان بازدم کنید. هنگام دم، دست‌های روی شکم شما بالا آمده و هنگام بازدم، پایین می‌آیند.
سخن پایانی
فیزیوتراپی لگن در منزل به درمان و رفع بسیاری از اختلالات درد لگن کمک میکند. حتماً برای انجام تمرین‌های فیزیوتراپی در منزل از یک پزشک متخصص کمک بگیرید. حتی اگر احساس می‌کنید علائم بیماری لگن شما چندان شدید نیستند، با پزشک خود صحبت کنید. تشخیص به‌موقع بیماری و استفاده از درمان مناسب در بهبود درد لگن شما نقش مهمی دارند.
منابع
www.shelteringarms.com
www.lifemark.ca
www.treloarphysio.com